Zamknij

Dożynki i sześć wieków Gałek

15:32, 13.09.2021 KL Aktualizacja: 16:40, 13.09.2021
Skomentuj

Zorganizowane w niedzielę 12 września przez Ochotniczą Straż Pożarną w Gałkach dożynki były udanym świętem miejscowej społeczności. 

Starannie  przygotowane i wzorowo przeprowadzone były zaplanowane przez organizatorów wszystkie wydarzenia. Po mszy w kościele w Kopciach mieszkańcy i licznie przybyli zaproszeni goście na czele z Elżbietą Lanc członkiem zarządu województwa mazowieckiego, dyrektorem Mirosławem Krusiewiczem, miejscowym proboszczem, wójtem, radnymi powiatowymi i gminnymi zgromadzili się na placu przed remizą OSP w Galkach.

Tam po powitaniu zebranych przez  starostów dożynek,  poświęceniu wieńców, przemówieniach gości oraz informacji dr Mirosława Roguskiego o historii Gałek rozpoczęła się część artystyczna. Wystąpiły: Zespół Międzypokoleniowy Razem z Kałuszyna,  Zespół Freestyle  oraz gwiazda wieczoru Bayera. Po tych występach odbyła się  zabawa taneczna, którą prowadził DJ Rooby. 

Dla wielu obecnych interesujące były nieznane wcześniej  informacje o historii Gałek , które zaprezentował dr Mirosław Roguski. Okazało się, że Gałki mają bogatą i liczącą prawie sześć wieków przeszłość.

Nazwa wsi pochodzi od nazwy osobowej Gałka - przezwiska  znanego w średniowieczu. Przezwisko nawiązywało do gałki - kuli, czyli charakteryzowało osobę zaokrągloną, niższego wzrostu. W tamtym okresie  nazwy terenowe często powstawały od nazw osobowych.  Zapiska z 1461 roku informuje, że Mikołaj Gałecki z  Chojeczna sprzedał szlachetnym  Wielisławowi i Stanisławowi, braciom z Proszewa 2 rączki miodu w Chojecznie  wraz z łąkami i lasami, których używa bartnik Piotr, za 3 1/2 kóp groszy  w półgroszkach  i z możliwością wykupu tych dóbr w ciągu 5 lat.  Osada powstała na terenie rozległej włości leśnej Chojeczno w sąsiedztwie włości Widliska ( obecnie Jagodne).

Na terenie  obu tych włości wyodrębniło się w końcu XV oraz w pierwszej połowie XVI w. szereg dalszych osad m.in. Chojeczno-Cesarze, Chojeczno-Drozdowa Wola, Chojeczno-Gałki, Jata Gałecka, Jagodne , Chojeczno-Kotuń, Chojeczno-Mingosy, Chojeczno- Piętki, Chojeczno-Polaki, Chojeczno-Sybilaki, Chojeczno-Wilczonek. O terenie na którym powstały Gałki jest już mowa w zapisce z 1438 roku , kiedy to rycerze  z Chojeczna sprzedają Tomaszowi ze Słuchocina brzeg rzeki Kostrzyń wraz z lasem zwanym  Łęg leżącym między borem a wspomnianym  brzegiem rzeki, naprzeciw wsi Słuchocin. Sprzedający zastrzegli, że nabywca gruntu nie może zniszczyć barci i ma pozwolić korzystać z nich staremu bartnikowi.

Gałki  trzykrotnie zmieniały przynależność parafialną. Były wsią parafii w Oleksinie, Niwiskach, a  po ufundowaniu przez rodzinę Cieszkowskich w 1722 roku kościoła w Kopciach osada zostaje do włączona do tej parafii. Gałki powstały na terenie lasów w których były barcie miodne.  Zapiska sądowa z ksiąg liwskich z 1471 roku zawiera informację, że Paweł z Chojeczna  przedstawia świadków przeciw Mikołajowi Gałeckiemu, że nie ukradł [temuż] Mikołajowi pszczół z jego barci w Chojecznie.

Ważną pozycję na terenie ziemi liwskiej miał Andrzej Gałecki, który w 1476 roku pełnił urząd rządcy  liwskiego (starosty). W latach 1469-87 tenże Andrzej Gałecki z Chojeczna Gałek jest  świadkiem ks. Konrada [III] w sądzie ziemskim  drohiczyńskim, a w latach  1477-87 tenże plebanem w Korytnicy. Zmarł w 1518 roku.  Gałeccy stopniowo wyzbywają się swoich dóbr. W  1492 roku Janusz Szostakowicz z Chojeczna  Gałek odstępuje Jakubowi Łacnemu z Obrytego staroście nurskiemu  dobra Chojeczno  Gałki  wraz z barciami i innymi pożytkami, które kupił od księcia  Konrada III. Pobory podatkowe z lat 1563 i 1567 świadczą, że w Gałkach uprawnych było 7 i ½ włók ziemi. W 1676 roku we wsi Gałki zamieszkuje rodzina szlachecka i 37 chłopów . Zapłacono wówczas 83 złote podatku pogłównego.

W drugiej połowie XVIII i na początku XIX wieku  Gałki są własnością Kazimierza  Rudzińskiego ,starosty korytnickiego, wojewodzica mazowieckiego. Centrum jego liczących 101 dymów dóbr było w Proszewie, gdzie był pałac, karczma, browar, młyn i 31 „chałup o jednym gospodarzu”. W Gałkach jest dwór i karczma oraz 21 „chałup o jednym gospodarzu” i chałupa „ bez gruntu i ogrodu”.

W Słowniku Geograficznym Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich jest informacja, że w XIX wieku istnieje wieś i folwark  Gałki. W 1827 roku  było w Gałkach  25 domów  183 mieszkańców. „Podług wiadomości z r. 1886 rozległość dóbr wynosi mórg 1854; grunta rolne i ogrody mórg 777, łąk mórg 234;lasu mórg 670, reszta mórg 173 w placach, pastwiskach i nieużytkach; gorzelnia.

W XIX wieku  dobra  były własnością Popielów herbu Sulima. Ignacy Popiel sprzedał w 1876 roku Gałki  Krzywińskim . Oni byli  fundatorami  dworu według planu Podczaszyńskiego. 

Z początkiem XX wieku majątek przeszedł w posiadanie Władysława Kraśniewskiego. W latach trzydziestych właścicielem był Władysław Kukier . Ze względu na długi  majątek uległ parcelacji,  a dwór do 1944 roku użytkowany był przez Romana Kowalskiego. Obecnie dwór jest własnością prywatną.


 

(KL)

Co sądzisz na ten temat?

podoba mi się 0
nie podoba mi się 0
śmieszne 0
szokujące 0
przykre 0
wkurzające 0
facebookFacebook
twitterTwitter
wykopWykop
komentarzeKomentarze

komentarz(0)

Brak komentarza, Twój może być pierwszy.

Dodaj komentarz

0%