W Polsce jest ich ponad 40 tysięcy, w powiecie węgrowskim 207. Sołtysi, najważniejsze osoby we wspólnocie wiejskiej, liderzy lokalnych społeczności.

Ich rola od kilku lat ewaluowała, stali się menadżerami, wywierającymi ogromny wpływ na jakość życia w sołectwach i kształtowanie wspólnoty. 

6 maja, w sali gimnastycznej Specjalnego Ośrodka Szkolno-Wychowawczego w Węgrowie odbył się VI Kongres Sołtysów Powiatu Węgrowskiego. Obecny był również wicepremier i minister rolnictwa Henryk Kowalczyk. 

Podczas kongresu na który przybyło kilkudziesięciu sołtysów podkreślano ich ważną i doniosłą rolę w codziennym życiu lokalnej społeczności. Doceniono ścisłą współpracę samorządów gminnych i powiatu z sołectwami. 

Gospodarzem wydarzenia była starosta Ewa Besztak, która mówiła o ważnej roli jaką pełnią sołtysi. Podkreślała ich rolę, jako lidera społeczności wiejskiej. To on jest przedstawicielem mieszkańców wsi, który aby dobrze i skutecznie działać musi współpracować z władzami samorządowymi dla dobra „małej ojczyzny”. Sołtysi - włodarze wsi najbliżsi problemom zwykłego mieszkańca - chcą wiedzieć, jak najskuteczniej wykorzystać swoje możliwości. Spotkania sołtysów takie, jak to w Węgrowie, służą właśnie temu, by mogli jeszcze lepiej  pracować nie tylko dla swojej wsi, ale całej gminy.

W uroczystości, oprócz ministra Kowalczyka uczestniczyli również senator Maria Koc, która przybyła prosto z Ukrainy gdzie przekazywała dary dla mieszkańców Łucka, poseł Maciej Górski, radna sejmiku Joanna Bala, kierownik siedleckiej delegatury Mazowieckiego Urzędu Wojewódzkiego Anna Kaszuba, przewodniczący rady powiatu węgrowskiego Leszek Redosz, burmistrz Łochowa Robert Gołaszewski, wójt gminy Grębków Bogdan Doliński, wójt gminy Stoczek Zbigniew Kłusek, wójt gminy Miedza Tadeusz Okulus, członek zarządu powiatu Tadeusz Kot, nadleśniczy Nadleśnictwa Łochów Bogusław Piątek i nadleśniczy Nadleśnictwa Siedlce Jerzy Osiak.

Wicepremier Henryk Kowalczyk dziękując sołtysom za ich pracę, omówił aktualną sytuację w rolnictwie, wskazywał programy wsparcia gdzie rolnicy mogą uzyskać pomoc. Odniósł się również do pytań, które zadawali obecni na spotkaniu sołtysi i przedstawiciele samorządu. 

Także senator Maria Koc mówiła o działaniach rządu, które odnoszą się do poprawy sytuacji polskiej wsi. Wspomniała o rządowych programach oraz środkach, które są kierowane na inwestycje w gminach i powiecie.  Dziękowała również samorządowcom, sołtysom i mieszkańcom gmin za pomoc, która przekazują na rzecz mieszkańców ogarniętej wojną Ukrainy. 

Poseł Maciej Górski wspomniał o działaniach rządu PiS w kwestii pomocy dla producentów świń, a także o dopłatach do nawozów. Jako rolnik mówił o zaangażowaniu i ciężkiej pracy jaka jest udziałem mieszkańców wsi oraz o roli jaką w „małej ojczyźnie” pełnią sołtysi.  

Podczas kongresu wicepremier Henryk Kowalczyk w asyście senator Koc i posła Górskiego wręczył odznaki honorowe „Zasłużony dla rolnictwa”, które otrzymali sołtysi z najdłuższym stażem., a nie brakuje wśród nich takich, którzy swojej wsi służą prawie 40 lat. Nie wszyscy mogli przybyć na uroczystość i odebrać przyznane odznaczenia. Otrzymają je w innym terminie. 

Odznaki „Zasłużony dla rolnictwa” odebrali lub odbiorą: Marian Polkowski z Jabłonny, gmina Grębków (38 lat jest sołtysem), Tadeusz Bieniak z Grębkowa (32 lata), Jan Szymoński z Polkowa Sagałów w gminie Grębków (32 lata), Marek Słowik z Woli Korytnickiej w gminie Korytnica (32 lata), Wiesław Kałuski z miejscowości Śnice w gminie Liw (30 lat), Zuzanna Bańska z Ogrodnik w gminie Łochów (28 lat), Krzysztof Dudkiewicz z Kalisk w gminie Łochów (28 lat), Zbigniew Kochanowski z Twarogów w gminie Łochów (28 lat), Zbigniew Rybiński z Kątów w gminie Korytnica (27 lat), Hanna Roguska z Deci w gminie Korytnica (27 lat), Michał Jarosz z Bednarzy w gminie Korytnica (27 lat), Marian Abramowski ze Starego Dworu w gminie Wierzbno (25 lat), Andrzej Kopeć z Wąsoszy w gminie Wierzbno (25 lat), Paweł Piotrowski z Polkowa w gminie Stoczek (20 lat), Dariusz Powierża z Marianowa w gminie Stoczek (20 lat), Waldemar Kalata z Kocielnika w gminie Sadowne (19 lat), Barbara Piotrowska z Borzych w gminie Liw (19 lat), Mirosław Szalwa z Ossolina w gminie Liw (19 lat), Ryszard Majchrowski z Tończy w gminie Liw (19 lat), Agnieszka Pietrak z Rostek w gminie Miedzna (15 lat), Monika Supeł z Wrotnowa w gminie Miedzna (15 lat) i Zenon Matusik z Ugoszczy w gminie Miedzna (14 lat). 

Na zakończenie w programie artystycznym wystąpił zespół Jar-Senior z Jarnic,  gmina Liw, który przedstawił skecz mówiący o służbie zdrowia. 

Funkcja sołtysa była już znana w średniowieczu. Współcześnie sołtys jest organem wykonawczym sołectwa. Wśród aktywnych reprezentantów sołectw są zarówno mężczyźni, jak i kobiety, niektórzy pełnią tę funkcję kilkanaście, a nawet kilkadziesiąt lat. 

Sołtys jest menadżerem, liderem reprezentującym sołectwo na zewnątrz. Uczestniczy w sesjach rady gminy, a także jej pracach, ale bez prawa do głosowania. Dobry sołtys potrafi zaktywizować i zintegrować mieszkańców, by wspólnie realizować przedsięwzięcia służące poprawie jakości życia. Najaktywniejsi piszą projekty i aplikują o środki zewnętrzne, by móc realizować pomysły, jakie rodzą się w sołectwie. Funkcja sołtysa zmieniała się na przestrzeni czasu, ale zawsze sołtys był pośrednikiem między mieszkańcami a kolejnym poziomem administracji. Od 1990 r. sołtys jest organem wykonawczym jednostki pomocniczej gminy, sołectwa. Wybiera go zebranie wiejskie, a jego działalność wspiera rada sołecka.