Anna Goś-Pszczółkowska: Nigdy nie jest za późno

Rozmowa z Anną Goś-Pszczółkowską, prezes Zakładu Utylizacji Odpadów w Siedlcach.

W dniach 15-17 września w Janowie Podlaskim odbył się Zjazd Dyrektorów Zakładów Oczyszczania Miast. Czemu służą takie spotkania? Jakie tematy zostały poruszone w trakcie zjazdu?

W dniach 15-17 września w Janowie Podlaskim odbył się 58 Zjazd KFDZOM. Celem FORUM jest działanie na rzecz przepływu informacji o funkcjonowaniu zakładów branży oczyszczania miast, przekazywanie informacji naukowo-technicznych i ofertowych, promocji w zakresie wzorcowych rozwiązań organizacyjnych, technicznych, technologicznych i finansowo-księgowych.

W panelach dydaktycznych dominowały zagadnienia związane z omówieniem najnowszych regulacji prawnych  w obszarze gospodarki odpadam, gospodarka o obiegu zamkniętym, utrata statusu odpadu dla paliwa alternatywnego RDF, fotowoltaika na zamykanych składowiskach, biogazownie.

Poza tym Zjazd to spotkanie się osób zarządzających zakładami gospodarki odpadami, którzy w kuluarach prowadzą rozmowy, wymieniają się wzajemnie spostrzeżeniami i problemami towarzyszącymi podczas bieżącej pracy.

Zakład Utylizacji Odpadów w Siedlcach Sp. z o. o. Siedlce oraz Protechnika Łuków Sp. z o. o. Trzebieszów wcieliły się w rolę gospodarzy. Jak siedlecki ZUO spisał się w trudnej roli organizatora?

ZUO nie było organizatorem Zjazdu. Organizatorem Zjazdu było Krajowe Forum Dyrektorów Zakładów Oczyszczania Miast. ZUO było gospodarzem, do którego należało przygotowanie wizyty technicznej na Zakładzie Utylizacji Odpadów w Woli Suchożebrskiej. Dla Spółki jest to bardzo duże wyróżnienie i prezentacja naszej działalności i Spółki na tle innych, o podobnym profilu działalności, działających na terenie całej Polski. Wielu kolegów z branży odwiedziło nasz Zakład. Wielu podziękowało za dogłębne przybliżenie działalności Spółki, omówienie procesów techniczno-technologicznych na poszczególnych instalacjach, wykorzystywanych przez Zakład technologii.

Zjazd jest też miejscem gdzie przyznawane są szczególne wyróżnienia dla firm i osób angażujących się w system gospodarki odpadami. Otrzymałam Dyplom Heraklesa za szczególną wieloletnią działalność na rzecz tworzenia i rozwoju gospodarki odpadami w Polsce.

Czy prognozy o wydolności zakładu w Woli Suchożebrskiej są prawdziwe? Za kilka lat nie będzie gdzie składować odpadów?

Zakład w Woli Suchożebrskiej składa się z kilku instalacji, m.in. składowiska odpadów. Owszem, żywotność składowiska odpadów jest mała, ale na jakiś czas wystarczy. Obecnie ilość odpadów, które można bezpośrednio składować na czaszy jest mała. Składowisko funkcjonuje od 1982 roku, więc okres przez jaki były na nim deponowane odpady jest znaczący. Oczywiście zawsze najlepszym rozwiązaniem jest organizacja gospodarki odpadami we własnym zakresie, co daje dużą niezależność. Natomiast warto zaznaczyć, że Zakład w Woli Suchożebrskiej to również: sortownia odpadów, reaktory biologiczne, kompostownia pryzmowa. Instalacje które funkcjonują, pracują niezależnie od składowiska odpadów. Instalacje pracują zgodnie z posiadanymi pozwoleniami zintegrowanymi.

Coraz głośniej o potrzebie powstania spalarni śmieci w naszym regionie. Czy bez jej powstania mieszkańcy będą skazani na podwyżki?

Na przełomie kilku lat system gospodarki odpadami bardzo mocno zmienił się i zmienia nadal. Hierarchia postępowania z odpadami jest ściśle określona. Nie wrócą czasy kiedy niemal wszystkie odpady trafiały na czaszę składowiska a tylko surowce łatwe w odzysku do recyklera. Obecnie każda z grup odpadów ma określaną drogę postępowania. Odpady komunalne najpierw muszą być poddane procesowi sortowania, obróbce biologicznej a dopiero w efekcie końcowym odpady spełniające określone parametry mogą być zdeponowane na czaszy. Większość odpadów z grupy odpadów komunalnych zmieszanych stanowi frakcja nadsitowa, tzw. kaloryczna, która musi być poddana dalszemu zagospodarowaniu na cementowniach, ciepłowniach czy spalarniach bądź instalacjach przygotowujących do spalenia. Na naszym terenie nie ma takich instalacji. Jesteśmy od nich uzależnieni. W całej Polsce ilość odpadów ma tendencję wzrostowa, ilość odpadów do spalenia jest znacząca, dlatego takie instalacje dyktują cenę na przyjęciu. W naszym wypadku do już wysokich cen za frakcję kaloryczną należy doliczyć jeszcze cenę transportu, co sumarycznie pokazuje wysoką stawkę za zagospodarowanie tony odpadu kalorycznego. Jeżeli będą rosły koszty zagospodarowania odpadów i transportu to zdecydowanie przełoży się na cenę przyjęcia odpadów komunalnych na instalacji. 

Spalarnia to potrzeba chwili, czy może przespano moment, kiedy trzeba ją było zbudować?

Spalarnia jest bardzo trudnym tematem i złożonym. To społeczeństwo musi chcieć i dorosnąć do akceptacji takiego przedsięwzięcia w swoim otoczeniu, a samorządy powinny dążyć do jego powstania. W mojej ocenie bez małej instalacji do spalania odpadów, przy tak rosnącej ilości odpadów i rosnących cenach za ich zagospodarowanie na obcych funkcjonujących instalacjach do termicznego przetwarzania, w najbliższych latach możemy sobie nie poradzić z ich unieszkodliwieniem. Zdecydowanie cena za ich zagospodarowanie będzie rosła. Na inwestycje nigdy nie jest za późno.

Jak radzą sobie mieszkańcy Siedlec z segregowanie odpadów?

Zdecydowanie jest lepiej w porównaniu do lat poprzednich. Segregacja jest ważnym elementem tworzącym system gospodarki odpadami, który kształtuje nasze otoczenie, środowisko. Oczywiście, wytwarzamy coraz więcej odpadów we własnych gospodarstwach szczególnie papieru i tworzyw sztucznych. Ilość odpadów wzrasta a nie maleje, praktycznie każdego rodzaju. Każdy z nas zobowiązany jest do segregacji. Zauważamy jako Zakład duże różnice pomiędzy segregacją odpadów w blokach, a w domkach jednorodzinnych. Niestety, w blokach system gorzej funkcjonuje.

ZUO dba o edukację najmłodszych. Czasem to dzieci dają przykład rodzicom jak należy dbać o środowisko.

ZUO stawia na edukację ekologiczną począwszy od przedszkolaka poprzez uczniów szkół podstawowych, średnich, studentów, osoby dorosłe i starsze. Dla każdego posiadamy odpowiedni pakiet edukacyjny. Na naszej stronie internetowej mamy program, który ułatwia odpowiednie postępowanie z danym odpadem. Prowadzimy kampanie edukacyjne. W autobusach miejskich są reklamy dotyczące prawidłowej segregacji. Organizujemy ploggingi - czyli bieganie połączone ze sprzątaniem terenu. Na terenie Zakładu znajduje się ścieżka ekologiczna, mural - obrazujący drogę odpadu od powstania do zagospodarowania.

Problemy lokalne swoją drogą, a rozporządzenia unijne swoją. Czy UE szykuje jakąś niespodziankę dla zakładów takich jak ZUO?

Jako Zakład musimy dostosować się do nowych regulacji prawnych tj. dostosowanie się do najlepszych dostępnych technik - konkluzji BAT dla instalacji przetwarzających odpady. Są to bardzo trudne, złożone, czasowe i kosztowne działania do realizacji. Jednak abyśmy dalej mogli funkcjonować jako Zakład zagospodarowujący odpady musimy je zrealizować, dostosować się.

foto: zuo.siedlce.pl