Owalna piłka na Igrzyskach Olimpijskich: Rugby XV

Za kilka dni rozpoczną się  Igrzyska Olimpijskie w Paryżu. Sportem, które je rozpocznie będzie Rugby 7, medale w rywalizacji kobiet zostaną wręczone 27 lipca, a mężczyzn 30 lipca. Z tej okazji krótka historia Rugby XV na olimpijskich stadionach, a za dwa tygodnie krótka, ale perspektywiczna historia Rugby 7.

Rugby pojawiło się w programie II Igrzysk w Paryżu w roku 1900, pierwszym mistrzem została Francja składająca się z zawodników drużyn paryskich pokonując 27:17 FC Frankfurt reprezentujący Cesarstwo Niemieckie i 27:8 Moseley Wanderers reprezentujący Wielką Brytanię. Mecz pomiędzy Niemcami i Wielką Brytanią nie odbył się, ponieważ angielska drużyna musiała wrócić do domu natychmiast po meczu, zgodnie z duchem igrzysk obie drużyny nagrodzono srebrnymi medalami.

Kolejny turniej rugby miał się odbyć na Igrzyskach w 1908 roku w Londynie, ustalono, że zagrają cztery drużyny. Niestety Południowa Afryka i Nowa Zelandia odrzuciły zaproszenie, podczas gdy Irlandia, Walia i Szkocja je zignorowała, a Francja wycofała się tydzień przed meczem. W tej sytuacji rozegrano jeden mecz, w którym Wallabies z Australii pokonali 32:3 hrabstwo Kornwalii reprezentujące Wielką Brytanię.

Po I Wojnie Światowej rugby powróciło na Igrzyskach w Antwerpii w 1920 roku. I ponownie był z tym problem. Anglia, Irlandia, Szkocja i Walia odmówiły udziału, dla nich wrzesień był zbyt wczesną porą sezonu, aby umożliwić rywalizację na równych warunkach z innymi drużynami. Rumunia i Czechosłowacja wycofały się w ostatniej chwili, ponownie „na placu boju” zostały dwie drużyny. USA, reprezentowane przez drużynę studentów z Kalifornii i reprezentacja Francji rozegrały jeden mecz, który zakończył się niespodziewaną wygraną amerykanów wynikiem 8:0.

Pierwszy udany turniej rugby z udziałem trzech reprezentacji został rozegrany na Igrzyskach w Paryżu w maju 1924 roku. W dniu otwarcia Francja rozgromiła 61:3 nowicjuszy jakimi byli wtedy Rumuni, tydzień później Rumuni przegrali 0:39 z drużyną USA, zagrali lepiej niż w Francuzami, ale amerykańskiej obrony nie przełamali. Dla Rumunii był to pierwszy medal olimpijski i w tym roku obchodzili 100-lecie jego zdobycia. Polacy mają mały wkład w udziale Rumunii w paryskich Igrzyskach, w kwietniu 1924 roku reprezentacja Polski pod nazwą Orzeł Biały rozegrała w Bukareszcie dwa mecze, które gospodarze traktowali jako element przygotowań. Finał został rozegrany 18 maja na Stade Colombes przed silnie stronniczą publicznością liczącą około 50 tysięcy. Amerykanie zaskoczyli gospodarzy i publiczność swoim tempem gry, umiejętnymi atakami i wygrali to spotkanie 17:3, zdobywając drugi złoty medal olimpijski.

W 1925 roku baron Pierre de Coubertin zrezygnował ze stanowiska prezesa Międzynarodowego Komitetu Olimpijskiego, a jego następca, hrabia Baillet-Latour, nie podzielał jego entuzjazmu dla rugby. Kongres Olimpijski zapoczątkował działania przeciwko sportom zespołowym i pomimo energicznych protestów holenderskich studentów, Rugby XV zostało usunięte z programu Igrzyskach Olimpijskich w Amsterdamie. Późniejsze liczne próby przywrócenia Rugby XV do programu Igrzysk były nieskuteczne. Polacy mają na tym polu swój wkład, w 1959 roku na Kongresie FIRA w Bukareszcie, Polski Związek Rugby jako pierwsza federacja na świecie złożył wniosek o uznanie rugby jako sportu olimpijskiego.

Medaliści Igrzysk Olimpijskich rugby XV
1900: 1.Francja; 2.Wielka Brytania i Cesarstwo Niemieckie
1908: 1.Australia; 2.Wielka Brytania
1920: 1.USA; 2.Francja
1924: 1.USA; 2.Francja; 3.Rumunia

Jacek Wierzbicki