Sołtysi - liderzy lokalnych społeczności

11 marca przypada Ogólnopolski Dzień Sołtysa - opiekuna i gospodarza wsi. 

Jest to wyjątkowe święto podczas którego mamy okazję nie tylko wyrazić uznanie i wdzięczność za ich pracę na rzecz lokalnej społeczności, ale również przypomnieć, jak ważna jest funkcja sołtysów i rad sołeckich. W Polsce jest ich ponad 40 tysięcy. Sołtysi, najważniejsze osoby we wspólnocie wiejskiej, liderzy lokalnych społeczności.

Ich rola od kilku lat ewaluowała, stali się menadżerami, wywierającymi ogromny wpływ na jakość życia w sołectwach i kształtowanie wspólnoty. 
Sołtys jest menadżerem, liderem reprezentującym sołectwo na zewnątrz. Uczestniczy w sesjach rady gminy, a także jej pracach, ale bez prawa do głosowania. Dobry sołtys potrafi zaktywizować i zintegrować mieszkańców, by wspólnie realizować przedsięwzięcia służące poprawie jakości życia. Najaktywniejsi piszą projekty i aplikują o środki zewnętrzne, by móc realizować pomysły, jakie rodzą się w sołectwie.

Funkcja sołtysa zmieniała się na przestrzeni czasu, ale zawsze sołtys był pośrednikiem między mieszkańcami a kolejnym poziomem administracji. Wśród aktywnych reprezentantów sołectw są zarówno mężczyźni, jak i kobiety, niektórzy pełnią tę funkcję kilkanaście, a nawet kilkadziesiąt lat. 
 Sołtysi pojawili się już w średniowieczu - wyznaczani byli przez feudalnych panów, a ich głównymi obowiązkami było zbieranie czynszu i przewodniczenie ławie wiejskiej. Pełnili oni również rolę wiejskich sędziów.

Po upadku komunizmu sołtys został organem wykonawczym sołectwa, czyli jednostki pomocniczej gminy. Od 1990 r. sołtys jest organem wykonawczym jednostki pomocniczej gminy, sołectwa. Obecnie sołtysa wybierają mieszkańcy podczas zebrań wiejskich - zwykle zostaje nim osoba ciesząca się poważaniem oraz zaufaniem mieszkańców wsi. Jest odpowiedzialny za zwoływanie zebrań wiejskich, posiedzeń rady sołeckiej, działanie stosownie do wskazań zebrania wiejskiego, rady gminy i wójta, wpływanie na wykorzystanie aktywności mieszkańców służącej poprawie gospodarki i warunków życia w sołectwie, reprezentowanie mieszkańców sołectwa na zewnątrz, uczestniczenie w naradach sołtysów, zwoływanych okresowo przez wójta lub burmistrza oraz pobieranie podatków i opłat lokalnych.

Jaki powinien być sołtys? Definicja sołtysa kojarzy się przede wszystkim z osobą, której powinność ogranicza się głównie do wizji osoby odpowiedzialnej za pobieranie podatków zawiadamianie o szczepieniach zwierząt czy też zwoływanie zebrań wiejskich. Nie jest tajemnicą, że ludzie wymagają by ich sołtys spełniał te wszystkie obowiązki a przy tym był człowiekiem odważnym, który potrafi reprezentować mieszkańców swojej wsi na posiedzeniach rady gminy, aby był towarzyski i otwarty dla ludzi oraz potrafił słuchać, co jest niezbędnym elementem jego pracy.

Praca sołtysa to  praca społeczna, wymagająca poświęcenia czasu prywatnego, sprytu i zamiłowania więc refleksja nasuwa się jedna. Należy doceniać jego pracę i zaangażowanie włączając się chociażby w tworzenie pomysłów i koncepcji dotyczących rozwoju wsi, jej potrzeb, problematyki itp.