O wizytach Marszałka w Siedlcach. Zawsze to było wielkie wydarzenie.

Dzisiaj, 5 grudnia, obchodzimy 150. rocznicę urodzin  Józefa Piłsudskiego, twórcy i budowniczego niepodległej Polski, odrodzonej po 123 latach zaborów.

Józef Klemens Piłsudski, urodził się 5 grudnia 1867 r. w Zułowie. Był twórcą Organizacji Bojowej PPS, Legionów, Polskiej Organizacji Wojskowej, Naczelnikiem Państwa (1918-1922), Marszałkiem Polski (1920), przywódcą sanacji, dwukrotnym premierem Polski (1926-1928 i 1930). Był też posiadaczem ogromnej liczby orderów i odznaczeń polskich i zagranicznych oraz tytułów doktora honoris causa. Człowiek bez którego nie byłoby niepodległej i suwerennej Polski. Zmarł 12 maja 1935 r.

Siedlce też mają związek z osobą Marszałka, który cztery (a może i pięć) razy był z wizytą w naszym mieście. Poza pierwszą pozostałe są dobrze udokumentowane źródłowo. Najwcześniejsza, co do której są różne wątpliwości, rzekomo miała miejsce w 1904 roku, kiedy to Piłsudski  uczestniczył w otwarciu drukarni „Robotnika”, pisma PPS-u, do której sam należał. Podobno też tutaj napisał on odezwę, w której określił stanowisko partii wobec wojny rosyjsko-japońskiej.

Druga wizyta w Siedlcach odbyła się 26 marca 1919 roku, kiedy to Józef Piłsudski odwiedził miasto, jadąc do Brześcia. Marszałek został powitany m.in. przez starostę siedleckiego Józefa Felicjana Helbicha i znanego lokalnego działacza społecznego i inżyniera Ksawerego Godlewskiego.
Trzecia wizyta  miała miejsce w dniach 19-20 sierpnia 1920 roku, w czasie ofensywy polskiej znad Wieprza, czyli w najgorętszym momencie walk z bolszewikami, parę dni po „cudzie nad Wisłą” i dzień po zajęciu Siedlec przez wojsko polskie. Józef Piłsudski spotkał się wówczas z najwyższymi władzami Siedlec i przenocował w mieszczącej się przy Placu Tysiąclecia kamienicy nr 12, gdzie dzisiaj na frontowej ścianie znajduje się tablica, mówiąca, że „W tym domu w roku 1920 spędził noc z 19 na 20 sierpnia Józef Piłsudski, śladami rozbitych hord dążąc do zwycięstwa”.
Czwarty raz Marszałek gościł w Siedlcach 3 listopada 1922 roku, kiedy to odbyła się uroczystość wręczenia sztandaru dla 22 (siedleckiego) pułku piechoty. Jego wręczenia dokonał osobiście Józef Piłsudski. Ceremonii nadano więc odpowiednią oprawę, a wśród obecnych byli : dowództwo 9. Dywizji Piechoty, delegacje pozostałych pułków dywizji, biskup polowy WP Stanisław Gall, biskup podlaski Henryk Przeździecki, przedstawiciele władz lokalnych oraz licznie zgromadzeni mieszkańcy Siedlec. Po inauguracyjnej mszy w kościele św. Stanisława, odbyło się zaprzysiężenie na nowy sztandar pododdziałów 22. pułku piechoty, połączone z przeniesieniem orderu Virtuti Militari ze starego sztandaru na nowy.

Już po oficjalnych uroczystościach, w kasynie oficerskim Piłsudski wygłosił do żołnierzy okolicznościowe przemówienie, w którym powiedział: „22. pułk piechoty, który zaliczam do najwcześniejszych oddziałów Niepodległej Polski, rzucony został na mój rozkaz w poleskie błota, gdzie zasłynął jako specjalista od walk błotnych. Pełniąc obowiązki wojenne z honorem, walczy z najniebezpieczniejszym wrogiem, przeto poniósł zasługi, w uznaniu których uwieńczyłem chorągiew 22. pułku piechoty orderem Virtuti Militari. Przy końcu wojny, kiedy wszystkie oddziały odpoczywały, to 9. Dywizję Piechoty, jako jedną z najpewniejszych, trzymałem jeszcze dwa lata na stopie wojennej na kresach. Jestem wodzem, który nakłada obowiązki na tych, których kocha, a to dowód, że Was kocham. Wy, Podlasiacy, potraficie obowiązki na Was włożone wykonać, więc niech żyje Ziemia Podlaska, a z nią jej dziecko – 22. pułk piechoty”.

Ostatnia wizyta Józefa Piłsudskiego w Siedlcach miał miejsce 10 czerwca 1932 roku. Związana była z tragicznym wypadkiem, do którego doszło dzień wcześniej. W trakcie ćwiczeń spadł z konia i zginął dowódca 22. pułku piechoty, pułkownik Kazimierz Hozer.
W Siedlcach są też miejsca związane z osobą Marszałka. Ulica Józefa Piłsudskiego (wcześniej była to ulica Węgrowska, Różniecka, Warszawska) imię wielkiego Polaka otrzymała w dwudziestoleciu międzywojennym. Po II wojnie światowej przemianowano ją na Świerczewskiego, w 1991 r. wróciła do poprzedniej nazwy.

Pomnik poświęcony pamięci Marszałka Józefa Piłsudskiego znajdujący się przy Skwerze Niepodległości odsłonięty został 11 listopada 1930 roku. Przetrwał okupację hitlerowską, po II wojnie światowej został decyzją władz komunistycznych rozebrany. Ponownie odsłonięto go 11 listopada 1990 roku. Na pomniku znajduje się profil twarzy Piłsudskiego oraz tablica z napisem: „Marszałkowi Józefowi Piłsudskiemu Budowniczemu Polski Odrodzonej 1930”.

Tablica poświęcona pamięci Marszałka Józefa Piłsudskiego w 150. rocznicę urodzin - została uroczyście odsłonięta 3 grudnia 2017 r. i znajduje się na ścianie banku sąsiadującego z Galerią Siedlecką, przy ulicy, notabene,  Piłsudskiego 72
Jedną z ciekawostek jest fakt, że w Zawadach-Majówce w gminie Przesmyki znajduje się kopiec poświęcony Józefowi Piłsudskiemu. W uroczystościach związanych z odsłonięciem i poświęceniem pomnika, w maju 1938 roku,  uczestniczyli najwyżsi przedstawiciele władz państwowych na czele z  prezydentem RP Ignacym Mościckim i  Naczelnym Wodzem Sił Zbrojnych Edwardem Rydzem-Śmigłym.